Rowerek biegowy – jaki kupić, jak ustawić, czy jest „zdrowy”?

Jedna z osób na mojej grupie FB (fizjorodzice) poprosiła mnie o rozwinięcie tematu rowerka biegowego okiem fizjoterapeuty. Sprawa jest prostsza niż się może wydawać… jak to zwykle bywa. Podzielmy dyskusję na dwie części: 1) sprzęt; 2)człowiek.

Rowerek biegowy – sprzęt

Czyli rowerek biegowy sam w sobie – najważniejsze jego elementy to kierownica i siodełko, które koniecznie muszą posiadać możliwość regulacji. Na pewno ładniejsze i bardziej eko są drewniane rowerki, lecz z rzadka spełniają powyższy warunek.

Regulacja:

Siodełko – ustawiamy na taką wysokość, aby dziecko podczas siedzenia na rowerku miało całe stopy oparte na ziemi, a kolana delikatnie ugięte. Dzięki temu dziecko będzie mogło biec (rowerek BIEGOWY to nieprzypadkowa nazwa) w sposób, który będzie jak najbardziej zbliżony do .. biegu. Chodzi o stworzenie jak najbardziej fizjologicznych warunków, czyli cała stopa na podłożu, a kolano w fazie środkowego podparcia (faza chodu, kiedy stopa obciążona ustawiona jest centralnie pod stawem biodrowym) delikatnie ugięte – to jest fizjologiczny chód.

Błędy:

a) siodełko zbyt nisko – brak możliwości biegu, a jedynia funkcja odpychania się, która będzie przypominać pływanie „żabką” – kolana do środka, a stopy na zewnątrz. Nie jest to fizjologia i w dłuższej perspektywie może powodować wady ustawienia stóp czy kolan.

b) siodełko za wysoko – dziecko będzie biegało na palcach, co również nie jest fizjologią i może wpływać negatywnie.

Kierownica – ustawiona w linii sutków, nieco poniżej pach. Dzięki odpowiedniej regulacji kierownicy, dziecko będzie utrzymywać tułów (kręgosłup) w optymalnym ustawieniu.

Błędy:

a) kierownica zbyt nisko – dziecko będzie się garbić

b) kierownica zbyt wysoko – dziecko będzie odchylone do tyłu, nadmiernie angażując mięśnie grzbietu.

Rowerek biegowy – człowiek

Czyli dziecko – nie da się precyzyjnie określić wieku, od którego dziecko może korzystać z rowerka biegowego z uwagi na to, że każde dziecko jest inne. Dzieci zaczynają chodzić w różnym wieku, mają różne tempo rozwoju chodu, różne napięcie mięśniowe. Moim zdaniem, aby dziecko mogło zacząć korzystać z rowerka biegowego z pomocą rodzica powinno mieć za sobą przynajmniej pół roku samodzielnego chodu. Ten czas powinien zapewnić dziecku odpowiednią kontrolę posturalną w pozycji stojącej. Optymalnie producenci zalecają rowerki biegowe przeważnie od drugiego roku życia i myślę, że ten wiek będzie najodpowiedniejszy do rozpoczęcia nauki „jazdy” na rowerku biegowym. Jednakże nie zdziwiłbym się gdyby, któryś 18-miesięczniach też dawał sobie świetnie radę – oczywiście z mniejszą precyzją niż dwulatek.

Na początku zawsze rodzic musi czuwać i wspomagać równowagę dziecka na rowerku. CO WAŻNE – rodzic podtrzymuje dziecko, a nie rower. Trzymając rowerek uczysz dziecko, że nie musi nic robić, bo i tak rowerek się nie przewróci. Podtrzymując dziecko pomagasz mu zrozumieć jak kontrolować balans, jednocześnie wspierając jego kontrolę posturalną, a co za tym idzie mięśnie posturalne (odpowiedzialne za utrzymywanie postawy ciała).

Może powinienem od tego zacząć… Rowerek biegowy (z ang. balance bike) służy oczywiście do świetnej zabawy, ale przede wszystkim do treningu równowagi podczas lokomocji. Umiejętność prawidłowego przemieszczania się za pomocą rowerka biegowego nie odzwierciedla umiejętności kotroli równowagi, lecz zdecydowanie wpływa na nią korzystnie – pod warunkiem prawidłowej regulacji i prawidłowego korzystania.

Piśmiennictwo:

1. Kavanagh JA, Issartel J, Moran K. Quantifying cycling as a foundational movement skill in early childhood. J Sci Med Sport. 2020 Feb;23(2):171-175. doi: 10.1016/j.jsams.2019.08.020. Epub 2019 Aug 28. PMID: 31477376.
2. Instrukcja obsługi rowerka biegowego StrideBikes.

Zdjęcie główne by Markus Spiske on Unsplash