Jednym z wielu tematów, na które nie ma jasnych odpowiedzi jest bezpieczeństwo snu noworodków i niemowląt. Podczas mojej edukacji, akademickiej jak i podyplomowej (kursy, szkolenia) nikt nigdy nie wspominał o tym jakie są zasady bezpiecznego snu małego dziecka. Szukając informacji w internecie, mam wrażenie, że tych informacji jest zbyt wiele. Popularnonaukowe strony o zdrowiu mówią jedno (często niespójnie), nie tłumacząc swoich tez. Na blogach fizjoterapeutów, położnych i innych specjalistów, znów widoczny jest miszmasz, a argumenty tłumaczone są często tak, jak autorowi wygodnie. Pora spojrzeć na ten temat z bardziej naukowego punktu widzenia.

Śmierć łóżeczkowa niemowląt

Analiza #1

W jednym z badań z 2017 roku przeanalizowano bezpośrednie okoliczności śmierci niemowląt w czasie snu – SIDS. Wyniki jak zwykle w takich publikacjach były bardzo ciekawe i dość zaskakujące. Przytoczę najważniejsze dane statystyczne:

• przeanalizowano 1736 przypadków śmierci niemowląt (dzieci poniżej 1 roku życia) podczas snu w łóżku, w latach 2000-2012, w USA
• 67,3% przypadków dotyczyła niemowląt poniżej 5 miesiąca życia
• 84,9% zgonów wystąpiła w pozycji leżenia na brzuchu
• przyczynami uduszenia były: korzystanie z klina (43,3%), zaklinowanie między materacem, a ścianką/szczebelkami (30,2%), uduszenie poduszką (24,5%), materacem (21%), kocykiem (13,1%), ścianką łóżeczka (11,5%),
• spanie razem z dzieckiem spowodowało śmierć 112 dzieci (6,5%)

Analiza #2

Komisja ds. bezpieczeństwa produktów konsumenckich stanów zjednoczonych, U.S. CPSC w 2019 opublikowała raport dotyczący śmierci dzieci spowodowanych pośrednio, bądź bezpośrednio urządzeniami przeznaczonymi do spania w latach 2005-2019. Co ważne, były to produkty wymuszające na dziecku pozycję półleżącą – pochylenie oparcia. Pośród 1108 incydentów, 73 dot. śmierci niemowląt.

W opisanym raporcie autorzy przytaczają badanie wykonane przez Dr. Mannen, która zbadała niemowlęta w łóżeczkach z pochyleniem i bez oraz w „pochylonych” urządzeniach do snu. Wyniki (m.in. saturacja i aktywność mięśniowa) dowiodły, że wymuszona pozycja półleżąca powyżej 10 stopni odchylenia od linii poziomej, nie jest bezpieczna dla dziecka. Dodatkowo zaznaczono, że zbyt miękkie i puszyste podłoże do snu, również może nieść ze sobą niebezpieczeństwo.

Zasady bezpiecznego łóżeczka dla niemowląt

• W celu uniknięcia uduszenia się dziecka, nigdy nie stosuj poduszek, ani grubszych kołder w środowisku snu dziecka.
• Upewnij się, że pomiędzy materacem, a ściankami łóżeczka nie ma luki szerszej niż na „2 palce”.
• Właściwy montaż łóżeczka jest kluczowy. Postępuj zgodnie z instrukcjami załączonymi do produktu.
• Nie korzystaj z łóżeczek starszych niż 10 lat lub uszkodzonych czy zmodyfikowanych „po swojemu”. Niebezpieczeństwo mogą stwarzać luźne elementy, w których może utknąć m.in. głowa dziecka.
• Korzystaj z materaca, który jest przeznaczony do konkretnego produktu, czyli łóżeczka. Nie stosuj dodatkowych materacy.
• Umieść łóżeczko z daleko od rolet okiennych, kurtyn, zasłon itd. Dziecko może owinąć się w nie przez przypadek.
• Zawsze układaj niemowlę do snu na plecach na twardej, płaskiej powierzchni.

Zasady bezpiecznych produktów do snu niemowląt

• Nie korzystaj z urządzeń przeznaczonych do snu niemowląt, które stosują odchylenie od poziomu większe niż 10 stopni.
• Nie powinno się stosować fotelików samochodowych, bujaczków i innych urządzeń z pochylonym oparciem, jako miejsc snu dziecka.
• Zawsze czytaj instrukcję!

Podsumowanie

Mam nadzieję, że po przeczytaniu tego wpisu będzie Ci łatwiej stworzyć odpowiednie środowisko do snu dla swojego niemowlaka. Na rynku dostępny jest bardzo szeroki wachlarz łóżeczek jak i akcesoriów do snu, tj. materace, śpiwory. Pamiętaj, aby korzystać z polecanych i sprawdzonych marek, a w razie wątpliwości zapytać producenta o nurtujące Cię pytania.

Zachęcam również do przeczytaniach moich pozostałych wpisów o śnie dzieci. Może na początek ten, o wpływie rodzicielstwa na sen niemowląt?

---

Źródło:

1. U.S. Consumer Product Safety Commission – Safe Sleep – Cribs and Infant Products Information Center
2. U.S. Consumer Product Safety Commission – CPSC Cautions Consumers Not to Use Inclined Infant Sleep Products. 2019.
3. Christopher E. Gaw, Thitphalak Chounthirath, Jonathan Midgett, Kyran Quinlan, Gary A. Smith. Types of Objects in the Sleep Environment Associated With Infant Suffocation and Strangulation. Academic Pediatrics. Volume 17, Issue 8, 2017.
4. Centers for Disease Control and Prevention (CDC). Suffocation deaths associated with use of infant sleep positioners–United States, 1997-2011. MMWR Morb Mortal Wkly Rep. 2012 Nov 23;61(46):933-7. PMID: 23169313.

Photo by freestocks on Unsplash