Współpraca fizjoterapeuta – logopeda – stomatolog

Historia własna – moje doświadczenia

Zaczynałem karierę zawodową w ośrodku terapeutycznym dla najmłodszych dzieci, gdzie pracowali różni specjaliści. Mimo szerokiego obłożenia w specjalistów nie czułem do końca współpracy między fizjoterapeutami, logopedami, a stomatologa nie znałem żadnego. Rozmawialiśmy dużo ze sobą, więc to nie o to chodziło. Myślę, że problem polegał na tym, że nikt nas nie nauczył się w jaki sposób nakładać na siebie terapie – w czym ja mogę pomóc moim kolegom, koleżankom, a w czym oni/one mogą pomóc mi. To jest bardzo trudne, ponieważ poza umiejętnościami pracy w grupie, komunikacji i szacunku do drugiej osoby, trzeba przede wszystkim znać kompetencje i możliwości terapeutyczne innego terapeuty. Dobrze by było też poznać od środka tę wiedzę, żeby m.in. wiedzieć kiedy odesłać pacjenta, a kiedy ja mogę wykorzystać podstawy innej dziedziny w mojej pracy.

Aż pewnego razu…

Po kilku dobrych latach uczucia samotności w terapii poznałem JĄ! Neurologopedę, terapeutkę ortodoncji funkcjonalnej i biofeedback. Te 3 profesje kompletnie nie oddają wszystkich jej „zawodów”, ani kompetencji czy wiedzy, którą ma, a są one baaaaaaaaaaaaardzo duże i co najważniejsze szerokie. Jest to osoba, która poszukuje, eskperymentuje, pogłębia wiedzę i doświadzczenia cały czas. Dlatego stworzyliśmy duet terapeutyczny. Chwilę to zajęło zanim się dogadaliśmy. Współpracujemy już około 2 lat i mam wrażenie, że nadal się uczymy relacji fizjoterapeuta – neurologopeda. Pisząc fizjoterapeuta mam na myśli fizjoterapeutę dziecięcego, osteopatę, terapeutę czaszkowo-krzyżowego, czy po prostu terapeutę manualnego. Pisząc neurologopeda mam na myśli neurologopedę i/lub logopedę. Chodzi o połączenie terapeutyczne osoby zajmującej się funkcjami ustno-twarzowymi i ich strukturami z osobą zajmującą się rozwojem motoryki i funkcjami rozwijającego się małego człowieka, trochę bardziej globalnie – choć to i tak bardzo duże uproszczenie i spłycenie.

Fizjoterapia niemowląt, a neurologopedia

Nie wyobrażam sobie już pracy bez współpracy z neurologopedą. To powiązanie zwłaszcza jest ważne u niemowląt, ponieważ te najczęściej przejawiają się problemy choćby triady ssanie-połykanie-oddychanie, a jak wiemy im wcześniej zareagujemy, tym łatwiej wyleczymy problem. Uważam, że ciąża, poród i pierwszy rok życia dziecka stanowi bardzo solidny fundament dla dalszego rozwoju i powstania ewentualnych zaburzeń w przyszłości. Dlatego terapia niemowląt jest tak istotna, ponieważ nie tylko wspiera rozwój i poprawia jakość życia dziecka i rodzica, lecz również stanowi bardzo ważną profilaktykę przyszłych patologii np. wad zgryzu, nieprawidłowego toru oddechowego i wszystkich jest konsekwencji (a jest ich ogrom), kontuzji, niskiej sprawności fizycznej, zaburzeń integracji sensorycznej czy zbyt szybkiego zużycia materiału biologicznego stawów.

Logopeda najczęściej wspomaga moją pracę podczas diagnozowania wędzidełek i możliwych konsekwencji ich patologii, ja jedynie wstępnie oceniam czy warta jest ocena specjalisty z tej dziedziny – oceniam ssanie, stan wędzidełek i napięcia mięśniowego rejonu stomatognatycznego i orofacjalnego, lecz nigdy nie posiądę wiedzy i umiejętności terapeuty, który całe życie zawodowe poświęcił tylko temu. W drugą stronę, czyli ja, fizjoterapeuta wspomagam terapię logopedyczną w przypadkach, gdy zaburzenia w rejonie funkcji ustno-twarzowych są wtórne, lub nawet pierwotne, ale kompensacje w innych rejonach ciała są już spore i same nie odpuszczą. Dzięki szerokiemu wykształceniu, łączę siły z neurologopedą również u dzieci, które nie mówią, wchodzą w zaburzenia SI, zmagają się z autyzmem, trisomią lub z jakiejś przyczyny terapia logopedyczna nie idzie tak, jak terapeuta założył i potrzebuje drugiej opinii albo tzw. odblokowania potencjału organizmu dziecka (i tę pracę lubię najbardziej).

Wędzidełka – współpraca ze stomatologiem

Przedłużając temat wędzidełek – kolejnym do współpracy z fizjoterapeutą jest stomatolog. Podcinaniem za krótkich wędzidełek zajmują się też chirurdzy i laryngolodzy, lecz z własnych doświadczeń polecam stomatologów – tak na prawdę współpracuję z jedną stomatolog, tak jak i tylko z jedną neurologopedą. Jestem wybredny i wymagający… a tak serio, to na prawdę ciężko znaleźć kompetentne i zarazem otwarte osoby do współpracy dla dobra pacjentów. Stomatolodzy oczywiście zajmują się toną innych tematów, ale w leczeniu niemowląt i wczesnej profilaktyce zgryzu oraz kształtowania się twarzoczaszki (podniebienia, szczęki i żuchwy) są niesamowicie ważni. Każdy terapeuta powinienem znać swoje granice dla dobra pacjentów i jak najszybciej w razie potrzeby, odesłać do konkretnego lekarza po dalsze leczenie. U niemowląt ta współpraca się zaciera, czyli pacjent często prowadzony jest jednocześnie przez neurologopedę, fizjoterapeutę i stomatologa – każdy ma swój czas i swoje narzędzia, a więc to nie są 3 wizyty co tydzień, lecz z grubsza terapia jest równoległa lub wymienna na zakładkę do momentu rozwiązania wszystkich zaburzeń dziecka.

Podsumowanie

Jeśli interesuje cię rozwinięcie tematu, to napisz do mnie, proszę. Będę wiedział, aby następnym razem wejść głębiej w dany problem i opisać go na bazie współpracy międzyspecjalistycznej np. w temacie wędzidełek. Dla mnie to na prawdę fascynujące, aby zgłębiać tajniki innej specjalności terapeutycznej i dzięki temu dalej się rozwijać.

Proszę o wybaczenie wszystkich stomatologów i (neuro)logopedów za ewentualne spłycenie waszej roli w terapii, leczeniu dzieci, lecz opisywałem wszystko z mojej perspektywy jak najlepiej tylko potrafię i mam nadzieję, że nie uprościłem bardzo waszej mega ważne pracy. Jeśli tak się stało, to przepraszam, ale wierzę, że nie poszło mi, aż tak źle… 😉

Szkolenie „Układ stomatognatyczny w pediatrii – interdyscyplinarne podejście fizjoterapeuty i logopedy”

Zapraszam na nasze wspólne szkolenie dla fizjoterapeutów dziecięcych i logopedów pracujących na co dzień z niemowlętami, małymi dziećmi „Układ stomatognatyczny w pediatrii – interdyscyplinarne podejście fizjoterapeuty i logopedy„. Kurs tego typu to nowość na rynku szkoleń dla fizjoterapeutów!

Szczegóły tutaj -> https://www.spasja.pl/kurs-uklad-stomatognatyczny-w-pediatrii

Kalendarz moich pozostałych szkoleń znajdziesz tutaj -> https://fizjoslawek.pl/szkolenia/

Photo by Antonio Janeski on Unsplash